Trên các tạp chí kinh doanh, hình ảnh một CEO thường gắn liền với tầm nhìn, chiến lược và những khoảnh khắc ăn mừng chiến thắng. Người ta nói nhiều về việc làm thế nào để tạo ra một văn hóa tuyệt vời, làm sao để đổi mới. Đó là những điều hay ho.
Nhưng có những điều khác không mấy ai nói đến.
Không ai nói về cảm giác lạnh sống lưng khi bạn phải sa thải những người đã tin tưởng mình. Không ai nói về đêm mất ngủ khi tài khoản công ty sắp cạn kiệt. Và chắc chắn không ai nói về sự cô đơn tột cùng khi bạn là người duy nhất phải đưa ra những quyết định mà không có một công thức nào đảm bảo là đúng.
Ben Horowitz, một trong những doanh nhân và nhà đầu tư được kính trọng nhất tại Silicon Valley, đã viết một cuốn sách về chính những điều đó. “The Hard Thing About Hard Things” (tạm dịch: Điều Khó Khăn Về Những Điều Khó Khăn) không phải là một cuốn sách self-help
Nó không đưa ra những công thức màu mè. Nó là một bản tường thuật trần trụi, thẳng thắn về những góc khuất tăm tối nhất trên hành trình của một nhà lãnh đạo.
“Cuộc Chiến” không tên: Sự thật mà các cuốn sách kinh doanh thường bỏ qua
Bạn có bao giờ trải qua “The Struggle” (Cuộc Chiến) chưa?
Ben Horowitz mô tả đó là khi bạn tự hỏi tại sao mình lại ngu ngốc đến mức bắt đầu công ty này. Là khi những nghi ngờ về bản thân bao trùm lấy bạn. Là khi bạn mỉm cười trong các cuộc họp trong khi dạ dày đang quặn thắt vì lo âu.
Đây là phần thực tế nhất của việc kinh doanh nhưng lại thường bị bỏ qua. Các cuốn sách khác dạy bạn cách để tránh sai lầm. Ben Horowitz thì nói rằng sai lầm là không thể tránh khỏi, và điều quan trọng là cách bạn phản ứng khi mọi thứ sụp đổ.
Giá trị lớn nhất của cuốn sách có lẽ không nằm ở việc đưa ra giải pháp. Nó nằm ở việc thừa nhận và gọi tên “Cuộc Chiến” đó. Nó nói với các nhà lãnh-đạo-đang-cô-đơn trên khắp thế giới rằng: “Cảm giác đó là thật. Bạn không phải người duy nhất.”
“Không có câu trả lời dễ dàng nào cho những câu hỏi khó. Chỉ có bạn và cuộc chiến của bạn mà thôi.” – Ben Horowitz
Tại sao lời khuyên tốt nhất đôi khi lại là lời khuyên khó nghe nhất?
Vì không có công thức, người lãnh đạo phải dựa vào óc phán đoán của mình. Và để có óc phán đoán tốt, họ cần sự thật, dù nó phũ phàng đến đâu. Nhưng khi bạn là CEO, việc có được sự thật không hề dễ dàng. Mọi người có xu hướng chỉ nói với bạn những gì bạn muốn nghe.
Đây là lúc vai trò của một đối tác chiến lược thực thụ trở nên vô giá.
Bạn là CEO “thời bình” hay “thời chiến”?
Horowitz phân biệt rõ hai trạng thái lãnh đạo. CEO “thời bình” (peacetime) tập trung vào việc mở rộng thị trường và củng cố văn hóa. CEO “thời chiến” (wartime) thì chiến đấu để sinh tồn.
Trong xây dựng thương hiệu cũng vậy. Ra mắt một sản phẩm mới trong thị trường cạnh tranh là “thời chiến”. Tái định vị một thương hiệu đang mất dần thị phần cũng là “thời chiến”. Chiến lược và hành động trong “thời chiến” phải quyết liệt và khác biệt hoàn toàn so với “thời bình”.
“Nói sự thật” có phải là công việc của một đối tác chiến lược?
Hãy tưởng tượng bạn là một nhà sáng lập. Bạn đặt tên công ty theo tên con gái của mình, một cái tên đầy ý nghĩa và tình cảm. Bạn tìm đến một agency và yêu cầu họ thiết kế một bộ nhận diện thương hiệu thật đẹp cho cái tên đó.
Một đơn vị thiết kế đơn thuần sẽ gật đầu và làm theo.
Nhưng một đối tác chiến lược thì không. Tại MondiaL, chúng tôi tin rằng công việc của mình bắt đầu bằng việc “nói sự thật”. Trong giai đoạn
Discover (Chẩn Đoán Chiến Lược) của Lộ trình 3D, chúng tôi có thể phát hiện ra rằng cái tên đầy ý nghĩa đó lại khó phát âm, dễ gây nhầm lẫn với đối thủ, hoặc không gợi lên được giá trị cốt lõi của sản phẩm.
Lời khuyên khó nghe lúc này là: “Cái tên này đang là một gánh nặng cho sự tăng trưởng của anh/chị”. Đây chính là “điều khó khăn”. Việc nói ra sự thật này đòi hỏi sự can đảm. Nó thể hiện tính cách “Chuyên gia Thẳng thắn” và giá trị “Đối Tác Đồng Kiến Tạo” mà chúng tôi cam kết.
Bởi vì một “Thiết Kế Sinh Lời” không thể được xây dựng trên một nền móng chiến lược yếu kém. Giúp khách hàng tránh được một sai lầm tốn kém còn quan trọng hơn việc có được một hợp đồng dễ dàng.
Không có công thức, chỉ có sự lựa chọn
Nếu phải tóm gọn “The Hard Thing About Hard Things” trong một câu, đó sẽ là: Lãnh đạo là một chuỗi những lựa chọn đau đớn khi không có dữ liệu nào là hoàn hảo.
Cuốn sách không mang lại sự bình yên. Nó mang lại sự rõ ràng. Nó cho bạn thấy rằng những cuộc vật lộn bạn đang trải qua không phải là dấu hiệu của sự yếu kém. Đó là cái giá phải trả của việc dám dấn thân và tạo ra một thứ gì đó từ con số không.
Hành trình lãnh đạo là một con đường cô độc. Nhưng bạn không nhất thiết phải đi một mình.
Nếu bạn đang ở giữa “Cuộc Chiến” của riêng mình, đối mặt với những quyết định khó khăn về hướng đi cho sản phẩm và thương hiệu, có lẽ điều bạn cần không phải là một đơn vị chỉ biết làm theo yêu cầu.
Có lẽ bạn cần một “bộ não” bên ngoài, một đối tác chiến lược dám cùng bạn đối mặt với sự thật phũ phàng và tìm ra con đường đúng đắn, dù nó không hề dễ dàng.
Hãy bắt đầu bằng một [Phiên Chẩn Đoán Thương Hiệu]. Đó không phải là một buổi bán hàng. Đó là một buổi làm việc, nơi chúng ta sẽ cùng nhau nhìn thẳng vào “những điều khó khăn” của bạn, với tư cách là những “Chuyên Gia Tăng Trưởng Bằng Thương Hiệu”.
Link tham khảo: https://sobrief.com/books/the-hard-thing-about-hard-things
